چرا ارگونومی کامپیوتر مهم است؟

دسته: بلاگ

آخرین به روز رسانی دوشنبه, 23 اسفند 1395 15:00

نوشته شده توسط مصطفی نوروزی

بازدید: 10593

ارگونومی شاخه ای از علوم است که به شناخت توانایی و محدودیت های بدن انسان می پردازد تا نتیجه این اطلاعات را در نحوه تعامل انسان با محیط پیرامون و یا حتی طراحی سیستم ها بکار گیرد.مسلما ارگونومی کامپیوتر نیز به معنی نحوه تعامل صحیح بدن انسان با کامپیوتر است. اما چرا این مسئله مهم است؟

انسان های زیادی بیشتر ساعات خود را پشت کامپیوتر می گذرانند بدون آنکه در جریان باشند اثر آن بر بدنشان چیست. چه بسا با زاویه نامناسب مچ دست، خم کردن بیش از حد کمر، عدم استفاده از زیرپایی و یا زاویه نامناسب مانیتور، بدن خود را تحت فشار بیش از حد قرار می دهند.

استمرار این وضعیت می تواند آسیب جدی به اندام ها وارد کند و علائم این مسئله معمولا در قالب درد،  گرفتگی عضله، بی حسی یا سوزش نمایان می شود. ارگونومی سعی خواهد داشت تا با راهکارهای ساده، ازاین مشکلات فیزیکی کم کند.

1-    میزکار خود را تنظیم کنید.
هربار که می خواهید شروع به کار کنید یکبار وضعیت میز کار نسبت به بدنتان را تنظیم کنید بطوری که کمترین فشار روی بدن شما باشد. تصویر زیر نمونه ای از وضعیت صحیح میز کار کامپیوتر را نشان می دهد.

2-    لپتاپ خود را تنظیم کنید
لپتاپ ها ارگونومی لازم برای استفاده طولانی مدت را ندارند! کیبورد و مانیتور آن ها بهم نزدیک است و اجازه تنظیم فاصله را به شما نمی دهد. اگر قرار است استفاده شما طولانی مدت باشد بهتر از مانیتور و کیبورد جدا استفاده کنید. زیر لپتاپ کتاب یا جسمی مشابه قرار دهید که لبه بالای لپتاپ در امتداد چشم شما باشد.

3-    بدن خود را تنظیم کنید
ایا از عینک استفاده می کنید؟ عینک خود را بطور صحیح روی چشمتان قرار دهید تا مجبور نباشید سرتان را برای دیدن مانیتور کج کنید. کیبورد شما باید نرم باشد تا به آرامی تایپ کنید و عضله های خود را سفت نکنید. قوز نکنید و سعی داشته باشید بدنتان کاملا در حالت کشیده باشد.
اگر می توانید گاهی با دست چپ با ماوس کار کنید تا دست راست استراحت کند. هر از گاهی نیز به دست خود استراحت دهید. لازم نیست دست شما دائم به ماوس چسبیده باشد!

4-    تغییر الگوی کاری
از انجام یک کار طولانی مدت پرهیز کنید و آن را به بخش های کوچک تر تقسیم کنید که حرکت های متفاوتی داشته باشد. مثلا بجای کاری مانند طراحی که استفاده زیاد از ماوس دارد، به جستجو در اینترنت بپردازید

5-    حرکت کنید!
حرکت مزایای زیادی دارد : فشار روی بافت های بدن را کم، مفاصل را نرم ، گردش خون را زیاد و سبب کاهش خستگی می شود. نتایج یک تحقیق نشان می دهد کاربران پر مصرف کامپیوتر که از دردهای ناشی از کامپیوتر در امان هستند هر 7 دقیقه حرکت دارند.
حداقل هر 10 دقیقه به مدت 10 تا 20 ثانیه استراحت کنید. دست خود را از روی کیبورد و ماوس برداشته و حرکت کنید. هر 30 دقیقه نیز به مدت 2 الی 5 دقیقه حرکات کششی انجام دهید و یا راه بروید

با حرکت های پشت کامپیوتر آشنا شویم؟!

گردن و شانه
•    چرخش گردن : به آرامی گردن را به راست و سپس چپ بچرخانید
•    چرخش شانه : شانه های خود را مانند حرکت ورزشی گرم کردن دوران دهید. سپس جهت چرخش را عوض کنید
•    حرکت نقطه به نقطه سر : به سمت چپ نگاه کنید تا سر شما در راستای شانه چپ قرار گیرد. سپس سمت راست را به همین ترتیب نگاه کنید. بهتر است فشار کمی به عضلات گردن شما بیاید
•    حرکت چانه : بدون اینکه گردن خود را به بالا یا پایین خم کنید، چانه خود را عقب ببرید (به نحوی که اگر مثلا پشت به دیوار هستید، گردن شما به دیوار بچسبد) سپس چانه خود را جلو ببرید.
•    جمع کردن شانه : شانه های خود را برای چند ثانیه پایین و به سمت عقب نگه دارید
•    بالا بردن شانه : خیلی آرام شانه های خود را بالا (به سمت گوش) برده، چند ثانیه صبر و سپس به وضعیت عادی برگردانید و استراحت کنید

پشت و کمر 
•    کاملا صاف بایستید، تصور کنید سرتان از کابلی آویزان شده! بدن خود را بکشید و قد خود را تا حد ممکن بلند کنید. سپس به حالت عادی بدن خود بر گردید

بازوها
•    ریلکس کردن بازوها : دست های خود را در 2 طرف بدن به حالت آویزان قرار دهید (در آرامش کامل) و سپس آن ها را بلرزانید.
•    چرخش بازو : دستهای خود را به سمت روبروی بدن بالا برده بطوری که کف دست ها روبروی هم قرار گیرند. سپس دست ها را به پشت بدن خود برده تا مجدد کف دست ها به هم برسند

دست، مچ و پا
•    در حالی که مچ دست شما روی میز است، دست چپ را به سمت راست خم کنید. سپس به سمت بدن بالا بیاورید. چند ثانیه صبر و سپس ریلکس کنید. همین کار را برای دست دیگر نیز انجام دهید
•    نرمش انگشت : انگشتان 2 دست را تا جای ممکن از هم باز، سپس مشت کنید و رها کنید
•    نرمش انگشتان پا : انگشتان پای خود را به بالا خم کرده، سپس به پایین جمع کنید (این حرکت مستلزم نپوشیدن کفش است)
•    چرخش پا : پای خود را از مچ به آرامی بصورت دایره ای نرمش دهید ، سپس حرکت آن را معکوس کنید

چشم
•    چرخش چشم : مردمک چشم های خود را ساعت گرد بمدت کوتاهی چرخش دهید و سپس برعکس عقربه های ساعت بچرخانید
•    بستن چشم : بدون آنکه دست شما به چشم تماس یابد، چشمهای خود را برای 30 ثانیه بپوشانید تا از نور دور بوده و استراحت کنند
•    چشم شما بر اثر نگاه نزدیک به مانیتور، خسته خواهد شد. به مدت چند ثانیه به نقطه ای در دوردست خیره شوید

توجه مهم :
•    با آمادگی جسمانی از طریق ورزش، شنا و ... بدن شما استحکام بیشتری یافته و از مشکلات ناشی از استفاده از کامپیوتر دور خواهید ماند

•    زمانی که یکی از موارد زیر را مشاهده کردید به دکتر مراجعه کنید :
– دردی که ماندگار شده است
– بی حسی بخشی از بدن
– احساس ضعف شدید